Shamia: ana tjetër e medaljes!

• Rubrikat •

• Kërkimi i Shpejtë •

• Lidhjet Direkte •

• Publicitet •

• Publicitet •

• Publicitet •

• Publicitet •

• Dita e FLAMURIT •

edhe:

Gëzuar!

Më të Rejat

Më të Lexuarat

Shamia: ana tjetër e medaljes!

Nga: Alma LAMA

e Shtunë, 26 Qershor 2010 15:16

Alma LAMA - Analiste e pavaruar e ngjarjeve aktuale.

Të premten, më 18 qershor, në Prishtinë u mbajt një protestë, në emër të lirisë. Një grup besimtarësh myslimanë kërkuan që Ministria e Arsimit në Kosovë, të ndryshojë Udhëzimin administrativ mbi Kodin e mirësjelljes dhe masat disiplinore për nxënës e shkollave të mesme të larta, Nr: 7/2009. Në pikën 13 të nenit IV, thuhet saktësisht se ndalohet përdorimi i simboleve fetare në shkolla. Ky kod është miratuar një vit më parë dhe, protesta e së premtes, nuk ishte e para. Debati për shamitë është hapur disa herë në Kosovë.

Mua, personalisht, sa herë hapet ky debat, më kujtohet një fqinja ime e dikurshme, Sabilja, nënë e pesë fëmijëve, e cila ishte vendosur në Prishtinë, pas luftës, pasi shtëpia dhe gjithë pasuria e saj ishte shkatërruar nga djegia që i kishin bërë forcat serbe. Kisha një lloj admirimi për këtë grua, që me njëmijë sakrifica po i rriste fëmijët, në kushte të vështira, me të ardhura minimale.

Një ditë më tregoi se si e kishte dërguar vajzën në një kurs falas, për të mësuar anglishten, tek një organizatë, e cila e paraqiste veten se merrej me aktivitete humanitare. Ata i përkisnin fesë myslimane dhe financimet e tyre vinin nga bota arabe.

Mirëpo, pas një jave, Sabilja e kishte larguar vajzën nga ai kurs. “Qëllimi i tyre nuk ishte t’i mësonin anglisht, por t’i jepnin mësime fetare… Nuk dua qe vajza ime të më vijë një ditë në shtëpi, me shami në kokë”, më tha Sabilja. Instinkti protektiv i nënës, kish bërë që kjo grua, e cila nuk ka ndonjë shkollë tjetër, përveç fillores, të kuptonte diçka shumë të rëndësishme. Atë, të cilën, siç duket, protestuesit që dolën në rrugë nuk e kanë kuptuar ende; Lirinë e zgjedhjes për vajzat dhe gratë e tyre. Sabilja nuk donte që mendja e njomë dhe e papjekur e vogëlushes, t’i nënshtrohej mësimeve dhe teorive të fesë. Nëse ajo dëshironte të kthehej në një myslimane të mbuluar, le ta zgjidhte vetë atë gjë, në moshën kur do të ishte në gjendje të kuptonte dhe gjykonte…

E solla këtë copëz realiteti, për të folur edhe një herë për lirinë individuale dhe të drejtat e njeriut, të cilat shërbejnë, jo rrallë, si retorikë për të mbuluar të vërteta të mëdha të shtresëzuara deri në pavetëdijen e shoqërisë.

Edhe pse politikisht nuk është një veprim aspak i mençur dhe shkon tërësisht në dëm të Kosovës, nga aspekti i të drejtave të njeriut është më se normale, që këta individë të shfrytëzojnë të drejtën për të protestuar, për diçka që nuk iu pëlqen apo me të cilën nuk pajtohen. Kjo e drejtë në Kosovë është e garantuar me ligj, sikurse në shumë vende të tjera të botës.

Mirëpo, duhet parë ana tjetër e medaljes. Pyetja ka të bëjë me një fakt të thjeshtë; A janë këta individë, që dalin në rrugë, bartës të kësaj lirie individuale?

Një miku im, para ca kohësh po më tregonte, se si një kolege e tij në Prizren, i rrokulliste pandërprerë lotët nën shaminë, të cilën e kishte detyruar i shoqi ta vente në kokë, edhe pse në 50 vitet e jetës së saj, një gjë e tillë kurrë nuk i kishte shkuar në mendje. Mes divorcit dhe shamisë, ajo kishte zgjedhur të sakrifikonte lirinë e saj.

Nuk di, nëse kjo grua ka qenë në mesin e atyre që protestuan të premten në Prishtinë, por jam e bindur se në Kosovë, gra të tilla që janë detyruar të bëjnë kompromise për një arsye apo një tjetër, ka shumë. Është kundër natyrës së femrës që të kërkojë të mbulohet, të fshehë trupin dhe fytyrën. Shkenca e psikologjisë i ka dëshmuar me kohë këto gjëra, dhe s’ka vend për debat. Natyra e vërtetë e femrës, por jo vetëm e saj, është që të ekspozojë bukurinë e saj. Është pikërisht kjo që po bëjnë vajzat edhe në vendet e botës myslimane.

Kushdo që ka udhëtuar në këto vende, apo ndjek media, me siguri e ka parë se gjithnjë e më shumë, nëpër rrugë, ka vajza të veshura me xhinse, me bluza të hapura, por ende me shami në kokë. Shaminë do ta kishin hequr të parën, sikur liria e tyre individuale të respektohej nga autoritetet. Por, pikë së pari, të ishin çliruar nga autoritarizmi dhe fanatizmi i meshkujve në familjet e tyre. Ato jetojnë dhe sfidojnë brenda së mundshmes.

Pra, kthehemi sërish tek ngjarja e së premtes; në radhë të parë, sa të sinqertë me veten e tyre dhe shoqërinë janë këta njerëz që dolën në protestë, në mes të Prishtinës? Ose ta shtrojmë ndryshe pyetjen: Shamitë që ato gra mbajnë në kokë, janë rezultat i vullnetit të tyre, apo pjesë e një vullneti të imponuar? Kam arsye të shumta që e ngre këtë pyetje. Ja pse: Në Kosovë, pas luftës vërshuan me dhjetëra sekte, organizata fetare dhe “humanitare”. Grupe të tilla, si dëshmitarët e Jehovait, besoj i mban në mend secili prej nesh, kur na trokisnin në derë të shtëpisë dhe me një këmbëngulje, gati agresive, kërkonin që t’i dëgjonim “dëshmitë” e tyre të veçanta për Jezusin.

Pa një ligj që do të rregullonte dhe mbikëqyrte aktivitet e tyre, duke shfrytëzuar kaosin që mund të prodhojë një luftë, shkatërrimin, gjendjen e pashpresë, varfërinë, disa prej këtyre organizatave filluan të filtrohen nëpër shoqëri, me misione krejt te tjera, nga ai, thjesht human. Natyrisht, këto organizata e njohin mirë “gjahun” e tyre, familjet e varfra, që zakonisht i përkasin edhe një niveli më të ulët intelektual, se sa pjesa tjetër e shoqërisë.

Rasti i kursit të anglishtes, që përmenda më sipër, është një nga dhjetëra apo qindra të tillët, kur ndihma ofrohej vetëm nëse pranoheshin kushtet e tyre, pra të bëheshe një besimtar i devotshëm, të pranoje dhe të mbaje simbolet e tyre. (Në rastin më të keq, brenda tyre janë të infiltruar edhe grupe terroriste, të cilat kanë synime më afatgjata. Çfarë mund te jetë tjetër grupi i shqiptarëve që deshën ta hedhin në erë Ford Dix.)
Kjo situatë është ende prezente. Këto organizata të dyshimta, kanë buxhetet e tyre të posaçme për t’i financuar familje të vobekta, të cilat për një pagë prej 200 deri në 500 euro, i nënshtrohen plotësisht ideologjisë së fesë. Shumica e pranojnë me të vërtetë këtë lloj indoktrinimi dhe bëhen besimtarë të devotshëm, deri në verbëri. Meshkujt lëshojnë mjekrat dhe veshin pantallona më të shkurtra. Ata janë edhe kontakti i parë me organizatat islamike, kështu që janë të parët që pranojnë dhe iu nënshtrohen rregullave të fesë, për t’i imponuar më pas në familjet e tyre.

Gratë, herë pa vullnet e herë të indoktrinuara, fillojnë të mbulohen me shamia, t’i edukojnë fëmijët e tyre me të njëjtin përkushtim, apo përvuajtje që dikush i ka edukuar ato.
Mendjet e paformuara intelektualisht, janë si sfungjeri, i cili thithë çfarëdo lloj lëngu. E këtu bëjnë pjesë, sidomos fëmijët. Ja pse synohet që nënat të bëhen bartëse të fesë, pasi ato janë edukatoret kryesore të fëmijëve.

Në këtë frymë janë rritur edhe vajzat e shkollave të mesme, të cilat dolën në protestë. Me siguri janë të bindura se kanë bërë gjënë më të mençur dhe të duhur në jetën e tyre, kur kanë mbuluar kokën. Mirëpo, indoktrinimi i tyre është realisht, cenimi i lirisë së tyre individuale.

Duhet thënë qartë se Ministria e Arsimit ka ndaluar simbolet fetare, vetëm për shkollat fillore dhe të mesme, dhe jo për universitetet, pra për fëmijët dhe adoleshentët, mosha të pamatura, të manipulueshme dhe që s’janë në gjendje të marrin vendimet e duhura për jetën e tyre. Është mosha për të cilën të gjitha ligjet e shtetit kujdesen, në mënyrë të veçantë. Mjafton të marrim në konsideratë Kodin Penal, për të parë se sa të ndryshme janë penalizimet, në rast se të miturit kryejnë krime, apo kur të tjerët kryejnë krime mbi ta, krahasuar me të rriturit.

E pra, nëse i gjithë sistemi juridik këtë moshë e përkufizon me një emër, të mitur, përse Feja myslimane, apo kushdo qoftë ajo, nuk bën të njëjtën gjë? Në emër të lirisë, të asaj lirie për të cilën u protestua të premten, ta lënë mendjen e të miturve të lirë, që të bëjë zgjedhjet e saj, deri atëherë kur të maturohen.

Por, argumenti më i rëndësishëm mbetet, gjithsesi, ai i laicitetit. Shteti i Kosovës është laik dhe shkollat publike janë të tilla. Ky është vullneti i shumicës absolute në Kosovë dhe për këtë arsye duhet respektuar edhe nga ata pak myslimanë që sot kanë përqafuar rrymat më ekstreme të fesë islame. Ndërsa, për Ministrinë e Arsimit, mënyra më e mirë për të zgjidhur këtë problem, është që të bëjë të obligueshme uniformat shkollore për të gjithë nxënësit e shkollave fillore dhe të mesme.